ارزیابی کالا یکی از مراحل مهم در فرایند ترخیص کالا از گمرک است. این مرحله شامل بررسی و تایید اطلاعات مندرج در اظهارنامه گمرکی و تطبیق آن با کالای فیزیکی است. هدف از ارزیابی، تعیین ارزش گمرکی کالا، تعیین تعرفه و محاسبه حقوق و عوارض گمرکی است.
مراحل کلی ارزیابی کالا در گمرک به شرح زیر است
- ثبت اظهارنامه: پس از ورود کالا به گمرک، واردکننده یا نماینده قانونی وی باید اظهارنامه گمرکی را تکمیل و به سیستم گمرکی ارسال کند. در این اظهارنامه، اطلاعاتی مانند نوع کالا، مقدار، ارزش، کشور مبدا، و سایر مشخصات کالا ذکر می‌شود.
- بررسی اولیه اسناد: کارشناسان گمرک ابتدا اسناد ارائه شده توسط واردکننده را بررسی می‌کنند تا اطمینان حاصل کنند که همه مدارک لازم ارائه شده است. این اسناد شامل فاکتور، بارنامه، گواهی مبدا و سایر مدارک مرتبط است.
- ارزیابی ریسک: پس از بررسی اولیه اسناد، سیستم گمرکی به صورت خودکار ریسک کالا را ارزیابی می‌کند. بر اساس این ارزیابی، کالا به یکی از مسیرهای سبز، زرد یا قرمز هدایت می‌شود.
- مسیر سبز: کالاهایی که ریسک پایینی دارند و احتمال خطا در اطلاعات آنها کم است، به صورت خودکار ترخیص می‌شوند.
- مسیر زرد: کالاهایی که ریسک متوسطی دارند، برای بررسی بیشتر به کارشناسان گمرک ارجاع داده می‌شوند.
- مسیر قرمز: کالاهایی که ریسک بالایی دارند، برای بازرسی فیزیکی و بررسی دقیق‌تر به انبار گمرک منتقل می‌شوند.
- بازرسی فیزیکی (در صورت نیاز): در صورتی که کالا در مسیر زرد یا قرمز قرار گیرد، کارشناسان گمرک به صورت فیزیکی کالا را بررسی می‌کنند تا اطمینان حاصل کنند که مشخصات کالا با اطلاعات مندرج در اظهارنامه مطابقت دارد. این بررسی ممکن است شامل نمونه‌برداری، وزن‌کشی، اندازه‌گیری و سایر آزمون‌ها باشد.
- تعیین ارزش گمرکی: یکی از مهم‌ترین مراحل ارزیابی، تعیین ارزش گمرکی کالا است. ارزش گمرکی مبنایی برای محاسبه حقوق و عوارض گمرکی است. روش‌های مختلفی برای تعیین ارزش گمرکی وجود دارد که انتخاب روش مناسب به نوع کالا و شرایط تجارت بستگی دارد.
- تعیین تعرفه: کارشناسان گمرک با توجه به ماهیت کالا، تعرفه گمرکی مناسب را برای آن تعیین می‌کنند. تعرفه گمرکی نرخی است که برای هر نوع کالا تعیین می‌شود و مبنای محاسبه حقوق گمرکی است.
- محاسبه حقوق و عوارض گمرکی: پس از تعیین ارزش گمرکی و تعرفه، حقوق و عوارض گمرکی قابل پرداخت محاسبه می‌شود.
- صدور پروانه ترخیص: در صورتی که تمام مراحل ارزیابی با موفقیت انجام شود و حقوق و عوارض گمرکی پرداخت شود، پروانه ترخیص صادر می‌شود و واردکننده می‌تواند کالا را از گمرک خارج کند.
عوامل موثر در مدت زمان ارزیابی کالا
- نوع کالا: کالاهای پیچیده یا تخصصی ممکن است زمان بیشتری برای ارزیابی نیاز داشته باشند.
- حجم کالا: حجم بالای کالا نیز می‌تواند مدت زمان ارزیابی را افزایش دهد.
- اسناد ارائه شده: کامل و دقیق بودن اسناد ارائه شده می‌تواند در تسریع روند ارزیابی موثر باشد.
- سیستم گمرکی: کارایی و سرعت سیستم گمرکی نیز در مدت زمان ارزیابی تاثیرگذار است.
توجه: مراحل و جزئیات ارزیابی کالا ممکن است در گمرک‌های مختلف و برای انواع مختلف کالا متفاوت باشد. برای کسب اطلاعات دقیق‌تر، توصیه می‌شود با کارشناسان گمرک مشورت کنید.
فرم ارتباط با کارشناسان
